Agorwyd y clwb bechgyn cyntaf yn Nhreharris ym 1922 – a oedd yn ymateb i’r angen i gynnig rhywbeth cynhyrchiol a chadarnhaol i fechgyn yng nghymunedau’r maes glo.
![](https://glamarchives.gov.uk/wp-content/uploads/2020/04/Panel-5-Image-2-DX446-29-1-apndx-2-e1588164294982.jpg)
![](https://glamarchives.gov.uk/wp-content/uploads/2020/04/Panel-5-Image-2-DX446-29-1-apndx-2-e1588164294982.jpg)
Agorodd clybiau eraill yn fuan yn Nant-y-moel, Treorci, Wattstown, Ton Pentre, Cross Keys a Blaengwynfi gan roi cyfleoedd i fechgyn gymryd rhan mewn gweithgareddau hamdden ac addysgol gan gynnwys chwaraeon a drama.
![](https://glamarchives.gov.uk/wp-content/uploads/2020/04/Panel-5-Image-3-D1400-9-1-8-p-244-e1588164382792.jpg)
![](https://glamarchives.gov.uk/wp-content/uploads/2020/04/Panel-5-Image-3-D1400-9-1-8-p-244-e1588164382792.jpg)
Sefydlwyd gwersyll Sain Tathan ym 1923. Yn ogystal â dyletswyddau’r gwersyll, byddai bechgyn yn mwynhau wythnos o gemau yn yr awyr agored, nofio, sgyrsiau ac adloniant. Erbyn 1935, roedd 19,645 o fechgyn o faes glo de Cymru wedi bod drwy’r gwersyll.
![](https://glamarchives.gov.uk/wp-content/uploads/2020/04/Lieut-s-x-39-3.jpg)
![](https://glamarchives.gov.uk/wp-content/uploads/2020/04/Lieut-s-x-39-3.jpg)
Cynigiwyd gweithgareddau i ferched y maes glo hefyd, gyda sefydlu Gwersyll merched Trebefered ym 1932. Roedd gweithgareddau yno yn cynnwys nofio, gemau. Dawnsio gwerin, teithiau cerdded, cystadlaethau, canu a phicnics.
![](https://glamarchives.gov.uk/wp-content/uploads/2020/04/Panel-5-Image-1-DNCB-14-4-154-195-small-1.jpg)
![](https://glamarchives.gov.uk/wp-content/uploads/2020/04/Panel-5-Image-1-DNCB-14-4-154-195-small-1.jpg)